Archiwum

Aktualności



Stanowisko Zarządu SDT dotyczące sytuacji w Ukrainie

(Opublikowano 2 marca 2022 )

W obliczu zbrodniczych działań wojennych wywołanych i wciąż prowadzonych przez rosyjskiego agresora na terytorium Ukrainy, wobec łamiącego podstawowe prawa do samostanowienia naruszenia suwerenności państwa ukraińskiego Zarząd Stowarzyszenia Dyrektorów Teatrów zdecydowanie opowiada się po stronie wolności, solidarności, wsparcia i pokoju. Działanie władz Kremla uważamy za zbrodnicze, a zabijanie ludności cywilnej w okupowanych miastach Ukrainy za ludobójstwo. Potępiamy każdy akt przemocy, agresji i terroru. Łączymy się myślami i czynami z naszymi ukraińskimi sąsiadami, często współpracownikami i artystycznymi przyjaciółmi. Jesteśmy dla Was, obiecując i oferując każdą pomoc, na jaką będzie nas stać. Apelujemy do członków SDT o gesty solidarności, pomoc w przyjmowaniu uchodźców z terenów objętych działaniami wojennymi, zapewnieniu bezpieczeństwa i poczucia godności. Apelujemy o zerwanie kontaktów i współpracy z rosyjskimi i białoruskimi instytucjami lub artystami powiązanymi z reżimem Putina lub Łukaszenki, w jakikolwiek sposób finansowanymi przez Federację Rosyjską lub  Republikę Białorusi oraz stanowczo nie potępiającymi wojny wywołanej przez władze Rosji. Wierzymy w zwycięstwo wolnej, niepodległej Ukrainy, tak jak wierzymy w wartości humanistyczne i prawo do wolności.

List w sprawie wszczęcia procedury odwołania Krzysztofa Głuchowskiego ze stanowiska dyrektora Teatr im. J. Słowackiego w Krakowie

(Opublikowano 18 lutego 2022 )

W związku z doniesieniami o wszczęciu procedury odwołania Krzysztofa Głuchowskiego ze stanowiska dyrektora Teatr w Krakowie – im. Juliusza Słowackiego, Unia Polskich Teatrów i Stowarzyszenie Dyrektorów Teatrów wystosowały list do Zarządu Województwo Małopolskie wskazujący na przedwczesność decyzji o odwołaniu dyrektora i wiążące się z tym podejrzenie, iż decyzja tam ma podłoże inne niż merytoryczne. Poniżej treść listu:

Zarząd Województwa Małopolskiego

Szanowni Państwo,

Jako Unia Polskich Teatrów kierujemy do Państwa list w związku z podjęciem uchwały dotyczącej wszczęcia procedury odwołania Krzysztofa Głuchowskiego ze stanowiska dyrektora Teatru im. Słowackiego w Krakowie. Nikt nie ma wątpliwości, że uchwała ta jest konsekwencją „Dziadów” Adama Mickiewicza w reżyserii Mai Kleczewskiej, które zostały wystawione na scenie Teatru im. Słowackiego.

„Dziady” są arcydziełem polskiej literatury, które – jak mało który inny utwór – oddaje naszą narodową tożsamość, dążenia i dylematy. Ich przełomowe inscenizacje w XX-wiecznej Polsce wyrażały społeczną potrzebę wolności i walki z cenzurą. „Dziady” zawsze z założenia były w kontrze do konformizmu. Towarzyszyły lub wręcz inspirowały społeczne zmiany – wystarczy przypomnieć „Dziady” w reżyserii Kazimierza Dejmka z 1967 roku. Po 1989 roku funkcja społeczna dramatu Mickiewicza zmieniła się, bo też kontekst społeczny się zmienił. Jako dramat wielopoziomy nie straciły jednak swojej siły wyrazu – po prostu ich ostrze wymierzone było i jest w inne zjawiska oraz postawy. Nigdy nie można jednak zapomnieć, że w „Dziady” wpisana jest postawa niepokorna, ponieważ utwór ten powstał w okresie romantyzmu jako wyraz niezgody i buntu. Realizując w teatrze „Dziady”, nigdy nie tworzy się przedstawienia neutralnego i obojętnego.

Dlaczego zatem „Dziady” w reżyserii Mai Kleczewskiej powodują tyle emocji? Czy właśnie dlatego, że doskonale wyrażają polskiego, nonkonformistycznego ducha dzieła Mickiewicza? Natychmiast nasuwa się pytanie: czy w Polsce XXI wieku nie obowiązuje cenzura, a artysta ma prawo do swobody wypowiedzi artystycznej? Jak się okazuje, odpowiedź nie jest wcale oczywista.

W polskim prawie oskarżonego uważa się za niewinnego, dopóki wina jego nie zostanie udowodniona i stwierdzona prawomocnym wyrokiem. Analogicznie jest z odpowiedzialnością za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Wniosek do rzecznika dyscypliny finansów publicznych nie oznacza, że osoba, względem której istnieją podejrzenia naruszenia dyscypliny, jest odpowiedzialna za naruszenie.

Regionalna Izba Obrachunkowa nie przedstawiła stanowiska i nie rozpoznała sprawy Dyrektora Krzysztofa Głuchowskiego. A przecież w państwie prawa dyrektora teatru nie można odwołać na podstawie podejrzeń. Czy decyzji o odwołaniu nie powinna poprzedzić opinia specjalistów z Regionalnej Izby Obrachunkowej?

Ponadto – nie odwołuje się dyrektora w połowie sezonu artystycznego. Takie działanie i nadanie jej nadzwyczajnego, pilnego trybu powoduje, że sprawa zdaje się być motywowana politycznie. Czemu służy podsycanie negatywnej atmosfery wokół Teatru im. Słowackiego w Krakowie?

Apelujemy do Zarządu o podejmowanie decyzji, które nie są motywowane potrzebą ograniczania wolności wypowiedzi twórczej.

Zarząd Unii Polskich Teatrów

Zarząd Stowarzyszenia Dyrektorów Teatrów

Oświadczenie Stowarzyszenia Dyrektorów Teatrów

(Opublikowano 18 stycznia 2022 )

W ostatnich dniach ukazały się w sieci teksty opierające się na ankiecie przeprowadzonej wśród pracowników instytucji artystycznych przez Alinę Czyżewską z Sieci Obywatelskiej Watchdog. W artykule Arkadiusza Gruszczyńskiego “Krzyk, szantaż, upokorzenie. Zbadano, jak się pracuje w polskich teatrach” opublikowanym na stronie wysokieobcasy.pl 12 stycznia 2022 r.  czytamy m.in.: „70 proc. pracowniczek i pracowników polskich teatrów odczuwa mobbing w miejscu pracy”. “W przemocowym tangu brylują (…) osoby będące na stanowiskach dyrektorskich” – pisze w podsumowaniu ankiet autorka. Podobnie ogólne wnioski znaleźć można w rozmowie Dawida Dudko z Aliną Czyżewską na portalu onet.pl z 15 stycznia 2022 r.

Jako Stowarzyszenie Dyrektorów Teatrów uważamy, że wszelkie formy przemocy, mobbingu, molestowania i nadużywania stanowiska powinny być karane zgodnie z prawem. Jednak z całą mocą protestujemy przeciwko ślepemu oskarżaniu o całe zło wszystkich dyrektorów na podstawie niereprezentatywnej ankiety. Wśród ponad 120 polskich teatrów publicznych jest wiele instytucji działających transparentnie i w zgodzie z prawem, z dobrymi relacjami wewnątrz zespołu i dobrą kulturą organizacyjną. Są też takie, które wytrwale pracują nad poprawą wewnętrznych stosunków. Są i takie, które potrzebują sygnalistów, by otworzyć oczy na przemoc czy niegospodarność.

W ostatnim roku odbyło się kilka wydarzeń, inicjowanych przez środowisko teatralne i pracowników teatrów, których celem było wypracowanie lepszych narzędzi do budowania relacji w teatrze. SDT było partnerem dwóch takich wydarzeń i aktywnie bierze udział w dyskusjach i pracach nad dokumentami (konferencja Granice w Teatrze i konferencja Teatr od Nowa). Współdziałamy też z innymi organizacjami środowiskowymi – z Gildią Polskich Reżyserów i Reżyserek Teatralnych czy ze Związkiem Zawodowym Aktorów Polskich.

Praca nad rozwiązaniami przeciwdziałającymi zjawiskom przemocowym jest procesem długotrwałym i żmudnym; wymaga zmiany w przekonaniach, relacjach międzyludzkich, także w procedurach. Teatralne #metoo trwa od niecałych dwóch lat; zmiana na lepsze będzie trwać dłużej, ale bez wątpienia już się rozpoczęła. Do sukcesu potrzebne jest zaufanie i eksponowanie także – a może przede wszystkim – dobrych wzorców.

Alina Czyżewska podjęła jednosobowy wysiłek społecznej kontroli nad polskimi teatrami i eksponowania nadużyć. Dzięki jej pracy wiele nieprawidłowości trafia na światło dzienne, a osoby pokrzywdzone mają głos. To bez wątpienia potrzebna działalność. Jednak ujawnione przez nią wypowiedzi pracowników teatrów prowadzą do budowania zafałszowanych przekazów medialnych, w których wszyscy dyrektorzy są źli, a wszystkie teatry to upiorne miejsca pracy. W rzeczywistości tak nie jest, ale gazetom i portalom tak ujęta sensacja dobrze się klika. Uderza ona jednak w tę część środowiska – nie tylko dyrektorów, ale także pracowników teatrów – która na co dzień dba o najwyższe standardy pracy.

Na ankietę Aliny Czyżewskiej odpowiedziały 73 osoby z 16 instytucji (w Polsce jest ponad 120 teatrów publicznych, pracuje w nich ok 10 000 osób). To zbyt mała próba, by traktować ją jako badanie i na jej podstawie pisać artykuły o tym, „jak się pracuje w polskich teatrach”, a o respondentach ankiety mówić jako o „badanych”. Aby tak było, należałoby zadbać o reprezentatywność na wielu poziomach, m.in. geograficznym, wielkości instytucji, reprezentacji poszczególnych pionów w teatrach. Ankieta Aliny Czyżewskiej jest ważnym sygnałem, ale nie jest całościową diagnozą relacji w polskich teatrach.

Praca nad zmianą relacji z przemocowych na równościowe jest tak trudna, bo przemoc mamy wbudowaną przez kulturę, stosunki społeczne czy edukację systemową (o czym też Alina Czyżewska mówi). Hasło „wypierdolić wszystkich dyrektorów” brzmi dla niektórych kusząco, ale nie daje szansy na rzeczywistą poprawę sytuacji; jest ono odbiciem piłeczki przemocy, a nie jej rozbrojeniem.

Zarząd Stowarzyszenia Dyrektorów Teatrów, 18 stycznia 2022 r.

Oświadczenie w sprawie Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie

(Opublikowano 12 stycznia 2022 )
W związku z oświadczeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie wycofania się z planu współfinansowania Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie wyrażamy stanowczy protest wobec takich praktyk, niszczących podstawy życia kulturalnego w Polsce.
Decyzja Ministra, w tak trudnych dla kultury czasach, podjęta, jak należy przypuszczać, pod wpływem opinii, jaką krakowska kurator oświaty wyraziła na temat spektaklu „Dziady” w reżyserii Mai Kleczewskiej, uderza w jedną z najbardziej zasłużonych dla kultury polskiej scen, teatru o wielkim znaczeniu narodowym i patriotycznym, miejscu prapremier m.in. „Wesela” i „Dziadów” w opracowaniu Stanisława Wyspiańskiego. Ta decyzja jest zagrożeniem bytu artystek i artystów współpracujących z teatrem oraz jego pracowników etatowych, zagraża realizacji programu artystycznego, a przede wszystkim jest wymierzona w widzów Teatru im. J. Słowackiego. Zabytkowy budynek tego teatru wymaga nakładów finansowych, tego ważnego aspektu również miało dotyczyć wsparcie Ministerstwa. Dodatkowo niepokoi fakt, że decyzja ta potwierdza mechanizm zastraszania instytucji, ich dyrektorów i pracujących w nich artystów, poprzez ograniczanie dofinansowań i jest próbą stosowania nacisku na plany repertuarowe, a co za tym idzie, ograniczania wolności twórczej i dostępu do kultury dla szerokich mas jej odbiorców.

Zmarł Maciej Wojciechowski

(Opublikowano 12 stycznia 2022 )

Maciej Wojciechowski, z wykształcenia inżynier, wyspecjalizowany w szeroko rozumianej  technologii obiektów widowiskowych. Doświadczenie w tym zakresie zdobywał przez lata pracy jako m.in. kierownik techniczny m.in. Opery im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu i Teatru Powszechnego w Warszawie. W następnych latach pracował w Ministerstwie Kultury i Sztuki, gdzie odpowiedzialny był m.in. za odbudowę po wielkim pożarze gmachu Teatru Narodowego w Warszawie, po czym powołano go na stanowisko dyrektora Instytutu Teatru Narodowego. W następnych latach, współpracując z architektami, zajmował się projektowaniem nowych budynków teatralnych i wielu modernizacji starych obiektów. Był autorytetem w swojej dziedzinie. Do ostatnich dni życia wspierał dyrektorów teatrów i innych obiektów widowiskowych swoją wiedzą i doświadczeniem. Był aktywnym działaczem, a w ostatnich latach przewodniczącym zarządu Polskiego Centrum Międzynarodowej Organizacji Scenografów, Techników i Architektów Teatru „OISTAT”. Zabiegał aktywnie o doskonalenie zawodowe kadr technicznych teatrów, unowocześnianie bazy technicznej teatrów, tworzenie warunków bezpiecznej pracy w obiektach widowiskowych, inicjował  i konsultował krajowe i europejskie przepisy prawa dotyczące tej materii. Nie znosił niekompetencji, ignorancji i głupoty. Reagował na nie impulsywnie, po czym wychodził na papierosa…

Był prawym człowiekiem, pełnym pasji, otwartym na współpracę, konsekwentnym w działaniu, gotowym do pomocy. Trudno będzie go zastąpić.

W imieniu Stowarzyszenia Dyrektorów Teatrów

Ryszard Markow

Sławomir Pietras Honorowym Członkiem Stowarzyszenia Dyrektorów Teatrów

(Opublikowano 22 listopada 2021 )

Podczas Walnego Zgromadzenia członków SDT, które odbyło się 22.11.2021 roku została przegłosowana uchwała dotycząca nadania tytułu Honorowego Członka Stowarzyszenia Dyrektorów Teatrów Panu Sławomirowi Pietrasowi.

Jako Stowarzyszenie Dyrektorów Teatrów chcieliśmy uczcić jubileusz 50-lecia pracy Sławomira Pietrasa – dyrektora niemal wszystkich teatrów operowych oraz jednego z założycieli naszego Stowarzyszenia.

Walne Zgromadzenie Członków SDT

(Opublikowano 21 czerwca 2021 )

21.06.2021 roku odbyło się Walne Zgromadzenie Członków Stowarzyszenia Dyrektorów Teatrów. Zebranie miało charakter wyborczy – w tajnym głosowaniu wybrano Zarząd Stowarzyszenia, o tym samym składzie, co w mijającej kadencji. Prezesem pozostanie Paweł Szkotak.

Podczas zebtania podjęto m.in. uchwałę o wyrażeniu poparcia dla projektu Ustawy o uprawnieniach artysty zawodowego oraz wezwanie do organizatorów instytucji artystycznych, by podtrzymali wysokość dotacji podmiotowych dla instytucji na kolejny rok.

Dyskutowano m.in. o przepisach dotyczących wynagradzania pracowników artystycznych i nieartystycznych.

Wiktor Herzig otrzymał status Członka Honorowego SDT.

fot. Marta Ankiersztejn

Podczas ostatniej części zebrania miało miejsce wystąpienie Pana Macieja Wojciechowskiego z PC OISTAT oraz Bartosza Zaczykiewicza, Dyrektora Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu.

Ustawa o statusie zawodu artysty

(Opublikowano 24 maja 2021 )

W związku z trwającymi obecnie konsultacjami społecznymi ustawy o uprawnieniach artysty zawodowego zachęcamy Państwa do obejrzenia krótkiego filmu informującego o specyfice  pracy artysty https://www.youtube.com/watch?v=DbfrxpPBlj4&t=3s

Ustawa ta, wypracowana wspólnie ze środowiskiem artystów i twórców, daje szansę na uregulowanie warunków osób prowadzących działalność artystyczną.

Wszelkie informacje dotyczące projektu ustawy, filmy informacyjne oraz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania znajdują się na stronie Ministerstwa oraz na stronie www.artystazawodowy.pl.

Projekt GRANICE W TEATRZE

(Opublikowano 20 maja 2021 )

Monika Szela i Joanna Nawrocka reprezentują Stowarzyszenie Dyrektorów Teatrów w projekcie Granice w teatrze – uczestniczą w warsztatach, pracy nad Kartą Praw oraz w panelu dyskusyjnym.

Panel finałowy projektu Granice w teatrze będzie transmitowany w serwisie YouTube. Otworzy go wystąpienie prof. Adama Bodnara.

21-22.06.2021 Walne Zgromadzenie członków SDT

(Opublikowano 16 maja 2021 )

W dniach 21-22.06.2021 odbędzie się Walne Zgromadzenie członków Stowarzyszenia Dyrektorów Teatrów. Podczas zjazdu członkowie wybiorą Zarząd na następną dwuletnią kadencję.